Ontwerp: Ralph Goutier stadsarchitect Zoetermeer
Opdrachtgever: gemeente Zoetermeer
Programma: renovatie en uitbreiding stadsboerderij met horecavoorziening

Van Floriade naar ontmoetingspunt in de wijk

Stadsboerderij Balijhoeve is gebouwd in 1992 voor de Floriade van Zoetermeer. Het was toen een voorbeeld voor hoe een moderne kinderboerderij volgens Stichting Kinderboerderijen Nederland (SKBN) er uit kon zien als. Het doel was de emotionele waarde van het contact tussen volwassenen, kinderen en dieren en planten op een indringende wijze naar voren te brengen. Daarna werd de Balijhoeve deel van de wijk Rokkeveen die op het Floriadeterrein werd gebouwd. Nadat de Balijhoeve jarenlang bedreigd werd met sluiting, is op initiatief van de bewoners samen met de gemeente een plan gemaakt voor behoud. De boerderij dient nu een breder sociaal doel. Er komt een nieuwe ontmoetingsruimte en maatschappelijk verantwoorde horecavoorziening. Eerder dit jaar is er op het terrein van de Balijhoeve al een nieuwe beleeftuin aangelegd.

Karakteristieke vormen van de daken

De stadsboerderij is oorspronkelijk ontworpen als gebouw met een open uitstraling en waar veel valt te beleven. De Balijhoeve bestaat uit een hoofdgebouw en stallen. Hierdoor ontstaat het groeps-silhouet, dat zo karakteristiek is voor een boerenbedrijf. De drie verschillende volumes worden verbonden door het dak – een ‘zwevende’ overkoepelende staalconstructie op een stramien van palen. Deze staalconstructie draagt het hele gebouw. En ook als vorm is het dak belangrijk, het is de visuele versmelting en eenwording van de verschillende volumes.

Oorspronkelijk gebouw voor uitbreiding

Respect voor historie en visie

De Stadsboerderij uit 1992 moest herkenbaar blijven bij de renovatie en uitbreiding. De toenmalige ontwerpuitgangspunten en materiaalkeuzes wilde Goutier respecteren. Hij bedacht een ontwerptechnisch eenvoudige oplossing waarbij de oorspronkelijke schuine kap van het gebouw is verlengd om de gewenste nieuwe functies letterlijk onder één dak te brengen.

Ditzelfde principe is ook toegepast bij de twee losse stallen (gebouwd in 2001), door de bestaande gebogen daken ervan te verlengen. Deze oplossing voorkomt dat door toevoeging van meerdere losse gebouwen het beschikbare terrein verder verdicht. Het oorspronkelijke beeld van de Balijhoeve met de karakteristieke kappen blijft hierdoor behouden.

Vijf gebouwen zijn genomineerd voor de Gemma Smid Architectuurprijs 2022. De architectuurprijs is voor een ontwerp met aansprekende architectonische kwaliteit, dat in de afgelopen twee jaar is gerealiseerd. Bekijk hier alle nominaties.

Je kunt ook stemmen! Maak een keuze uit de vijf genomineerde gebouwen. Het gebouw met de meeste stemmen krijgt de eretitel Gemma Smid Publieksprijs 2022. Je kunt stemmen tot zaterdag 18 juni 2022 (15.00 uur).

Fotografie: Alex Berendsen en beeldbank Zoetermeer / HGOS / Jan van Es