Gebouw van de maand: Stadstheater van atelier PRO

Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat Architectuur Punt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand het Stadstheater van atelier PRO aan het Theaterplein 10.

In het Stadshart dienden volgens het projectteam -zoals het in een binnenstad betaamt- karakteristieke stedelijke gebouwen aanwezig te zijn zoals een warenhuis, een stadhuis, een bibliotheek en een theater. Vanaf 1978 zijn in dat gemeentelijke projectteam verkennende studies van openbare gebouwen verricht. De Haagse architect Sjoerd Schamhart werd benaderd voor wat toen het uitvoeringscentrum (lees theater) werd genoemd, architect Jan Verhoeven voor het activiteitencentrum (nu bibliotheek) en Ton Alberts voor het stadskantoor/stadhuis, nu ook bekend als Forum.

Bezwaren tegen toneeltoren

Gedurende de jarenlange planontwikkeling is er niet alleen met architecten geschoven, maar ook met locaties. Bezwaren van bewoners tegen een te hoge toneeltoren hebben ertoe geleid dat het stadstheater van de hoek Londenstraat/Engelandlaan naar de huidige locatie is verplaatst. Door het daar aanwezige hoogteverschil van 6 meter is het gebouw op twee niveaus toegankelijk gemaakt. Hans van Beek (atelier PRO architecten, opvolger van Sjoerd Schamhart) heeft daartoe de publieksruimten als entree, foyer en theatercafé over twee niveaus verdeeld. Het stadstheater is opgeleverd in 1992.

Twee voorgevels

Het is lastig om een gebouw zoals een theater met twee voorgevels te ontwerpen. Bij het Zoetermeerse stadstheater is dat goed gelukt door twee gevels van een entree te voorzien. Die entrees zijn gekoppeld door binnen en buiten brede trappen, gescheiden door een opvallende glazen pui over twee lagen. De derde gevel, gelegen aan de Duitslandlaan, is op initiatief van de architecten voorzien van een kantoorgebouw in vier bouwlagen. De arcade onder deze kantoren fungeert als “droogloop” naar en van de naastgelegen parkeergarage. En de vierde gevel is blind en zit via de los- en laadruimte van het theater vast aan de parkeergarage en het aangrenzende bioscoopcomplex.

De toneeltoren is aan die zijde voorzien van een door de Amerikaanse kunstenaar Jeffrey Shaw ontworpen elektronisch scherm annex mededelingenbord.

Bouwen en verbouwen

Het complex zit theater-technisch goed in elkaar, wordt geroemd om zijn technische mogelijkheden en sfeer en beschikt naast een grote zaal inclusief balkon met 728 zitplaatsen ook over een gelijktijdig bruikbare kleine zaal met ruim 200 zitplaatsen. Recentelijk is het horeca-concept vernieuwd en dat heeft geleid tot een terras op het verhoogde Cadenza-plein en een (te) trendy-achtige herinrichting binnen van foyer en theatercafé. Bouwen en verbouwen horen bij een levendige binnenstad en het theater als stedelijk fenomeen en architectonisch object kan ook dat wel aan.

Tekst en foto’s: Willem Hermans

Dit artikel verscheen eerder op de website Zoetermeer Actief. Alle afleveringen van ‘Gebouw van de Maand’ kunt u hier terug vinden: gebouw-van-de-maand Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer.