Het gebouw van de maand: Business Center De Unie door J. Vlaming

Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat Architectuur Punt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand Business Center De Unie, ooit het kantoor van de Abva-Kabo, later ook wel bekend als de Hulk of de Mammoet aan het Bredewater 16.

De Algemene Bond van Ambtenaren (ABVA) zocht in de jaren zeventig van de vorige eeuw een locatie voor een eigen kantoor. De keus viel op de groeistad Zoetermeer. Daar was in 1966 begonnen met de bouw van de woonwijken Palenstein en Driemanspolder. Bij de planvorming van de derde wijk – Meerzicht – kwamen ook locaties beschikbaar voor kantoorontwikkeling. Dat ging niet zo makkelijk, want de gemeente Den Haag wilde geen werkgelegenheid kwijtraken. Toen door de gemeente Zoetermeer IBM als grote ‘vis was gevangen’, zagen meer bedrijven en ontwikkelaars de mogelijkheden voor kantoorbebouwing. In 1978 kreeg architect J. Vlaming de opdracht voor het ontwerp van het ABVA-kantoor in samenwerking met raadgevend ingenieursbureau Aronsohn.

Bijzonder interieur

Over architect J. Vlaming is niet zoveel bekend. Hij leefde van 1922-2002, had een eigen bureau en werkte op stedenbouwkundige gebied samen met Wim de Bruyne. Van zijn hand zijn onder andere een winkel/kantoorcomplex aan de Boulevard 1954 in Enschede (1965), woningbouw in de Meern en Den Haag en voor de bouwbonden NVV-NKV een kantoorgebouw in Woerden (1974).

Het ABVA kantoor is een typisch jaren ’80 gebouw. Groot in oppervlak, maar klein gemaakt door geleding door bijvoorbeeld de diverse hoogtes van de verdiepingen. Een gebouw met structuralistische kenmerken zoals de herhaling van eenheden tot groter geheel, aandacht voor ruimtewerking met vides en een prominente plaats van de trappen. Om het individu zijn eigen plek in de ruimte te geven, is door de architect ook veel aandacht besteed aan het interieur van het gebouw. De collectieve ruimte in het interieur is vormgegeven als een overdekte pleinruimte en op de verdiepingen vallen de mooie details op: houten kastenwanden, trapleuningen en speciale verlichting. Opvallend zijn de kleur en het materiaalgebruik (gebogen geel-groene borstweringen) en de glazen liftpartij.

Met zorg, liefde en vakmanschap is dit kantoorgebouw tot een sfeervol geheel gemaakt. Destijds voor de bond, nu voor circa 35 ondernemers. De buitenzijde van het gebouw is nog helemaal in de oorspronkelijke staat en ook in het interieur zijn veel oorspronkelijke elementen bewaard gebleven. Bij de herontwikkeling tot business center is daar het thema film aan toegevoegd. Beheerder van het gebouw is kunstenaar Karel Lengkeek.

Tekst: Willem Hermans
Foto’s: Alex Berendsen

Dit artikel verscheen eerder op Zoetermeer Actief. Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer.